OSMANLI

#	Sultan	Tahta geçişi	Tahttan inişi	Tuğra	Notlar
1	I. Osman (Gazi-Bey)	c. 1299	c. 1324	— ^[c]	Ertuğrul Gazi’nin oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[17]
2	I. Orhan (Gazi-Bey)	c. 1324	c. 1361		Osman Gazi ve Mal Hatun’un oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[18]
3	I. Murat Hüdavendigâr, Şehid (1383'ten sonra Sultan)	c. 1360	1389		Orhan Gazi ve Nilüfer Hatun’un oğlu; Şehid olana kadar tahttan inmedi; I. Kosova Muharebesi'nde şehid oldu.^[19]
4	I. Bayezid Yıldırım, Sultân-î İklim-i Rûm	1389	1402		I. Murat ve Gülçiçek Hatun’un oğlu; Anadolu' Türk birliği sağlandı. Ankara Savaşı'nda esir düştü (saltanatı bitti); 1402 Fetret Devri başladı 8 Mart 1403'te Akşehir'de tutsakken öldü.^[20]
Fetret Devri^[d] (1402–1413)
5	I. Mehmet Çelebi-Kirişçi	1413	1421		I. Bayezid ve Devlet Hatun’un oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[21]
6	II. Murad Koca Sultân, Gazi	1421	1444		I. Mehmet ve Emine Hatun’un oğlu;^[22] Kendi özgür iradesiyle oğlu II. Mehmed lehine tahttan feragât etti.^[23]
7	II. Mehmed Fatih	1444	1446		II. Murat ve Hüma Hatun’un oğlu;^[24] Babasına tekrar padişah olmasını rica ettikten sonra tahtı teslim etti.^[23]
—	II. Murad Koca Sultân, Gazi Han	1446	3 Şubat 1451		İkinci çıkışı; Yeniçeri isyanı neticesinde tahtta geri dönmek zorunda kaldı.^[25] Ölene kadar tahttan inmedi.^[22]
—	II. Mehmed Fâtih Sultân Mehmed Hân - Gazi	3 Şubat 1451	3 Mayıs 1481		İkinci çıkışı; 29 Mayıs 1453'te İstanbul’u fethetti; Osmanlı Devleti'nde ilk defa altın para bastırdı Ölene kadar tahttan inmedi.^[26]
8	II. Bayezid Sultân Bayezid-î Velî Han - Gazi	19 Mayıs 1481	25 Nisan 1512		II. Mehmet ve Gülbahar Hatun’un oğlu; Oğlu I. Selim lehine tahttan feragât etti; 26 Mayıs 1512'de Dimetoka yakınlarında öldü.^[27]
9	I. Selim Yavuz Sultân Selim Han - Gazi (1517'den beri halife)	25 Nisan 1512	21 Eylül 1520		II. Bayezid ve Ayşe Hatun’un oğlu; İslam birliği politikası güttü. İlk İslam Halifesi (Mısır'ın fethiyle başlar) Ölene kadar tahttan inmedi.^[28]
10	I. Süleyman Kanûnî Sultân Süleyman Han Muhteşem - Şehid	30 Eylül 1520	7 Eylül 1566		I. Selim ve Ayşe Hâfize (Ayşe Hafsa) Valide Sultan’ın oğlu; Avrupa ağırlıklı fetihler yaptı. 1526 Mohaç Savaşı’nda Macar Krallığı'na son verdi. Ölene kadar tahttan inmedi.^[29]
11	II. Selim Sarı	29 Eylül 1566	21 Aralık 1574		I. Süleyman ve Hürrem Haseki Sultan’ın oğlu; Denizciliğe önem verilerek, Kıbrıs ve Tunus alındı. Ölene kadar tahttan inmedi.^[30] Osmanlı en geniş sınırlarına ulaştı.
12	III. Murad	22 Aralık 1574	16 Ocak 1595		II. Selim ve Afife Nur Banû Valide Sultan’ın oğlu; Doğu ağırlıklı fetihler sürdü. Ölene kadar tahttan inmedi.^[31]
13	III. Mehmed Adlî	27 Ocak 1595	20 ya da 21 Aralık 1603		III. Murad ve Safiye Valide Sultan’ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi;^[32]
14	I. Ahmed Bahtî	21 Aralık 1603	22 Kasım 1617		III. Mehmed ve Handan Valide Sultan’ın oğlu; Zitvatorok Antlaşması ile Osmanlı ve Avrupa eşit sayıldı. Ölene kadar tahttan inmedi.^[33]
15	I. Mustafa Deli	22 Kasım 1617	26 Şubat 1618		III. Mehmed ve Fûldâne Valide Sultan’ın oğlu; Zekâ geriliğinden ötürü Genç yeğeni II. Osman lehine tahttan indirildi.^[34]
16	II. Osman Genç, Şehid	26 Şubat 1618	19 Mayıs 1622		I. Ahmed ve Mâh-Firûze Hatice Valide Sultan’ın oğlu; 19 Mayıs 1622'deki yeniçeri isyanında tahttan indirildi; 20 Mayıs 1622'de Sadrazam Kara Davut Paşa tarafından katledildi.^[35]
—	I. Mustafa Deli	20 Mayıs 1622	10 Eylül 1623		İkinci çıkışı; Yeğenine yapılan suikastin ardından tahtta geri döndü; Zihnî dengesizliği nedeniyle tahttan indirildi; 20 Ocak 1639'da İstanbul'daki ölümüne kadar hapsedildi.^[34]
17	IV. Murad Bağdat Fâtihi, Sahib-î-Kıran, Gazi	10 Eylül 1623	8 ya da 9 Şubat 1640		I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan’ın oğlu; Doğu ağırlıklı fetihler yapıldı. Ölene kadar tahttan inmedi.^[36]
18	I. İbrahim Girit Fâtihi, Asabî, Şehid	9 Şubat 1640	8 Ağustos 1648		I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan’ın oğlu; Şeyhülislam liderliğinde gerçekleştirilen darbe ile tahttan indirildi; 18 Ağustos 1648'de İstanbul'’da isyancıların önderi olan Sadrazam Mevlevî Sofu Mehmed Paşa tarafından boğduruldu.^[37]
19	IV. Mehmed Avcı	8 Ağustos 1648	8 Kasım 1687		I. İbrahim ve Turhan Hatice Valide Sultan’ın oğlu; İkinci Mohaç Muharebesi’nde Osmanlı Devleti’nin uğradığı yenilginin ardından tahttan indirildi; Edirne’de 6 Ocak 1693'te öldü.^[38]
20	II. Süleyman Gazi	8 Kasım 1687	22 Haziran 1691		I. İbrahim ve Sâliha Dil-Âşûb Valide Sultan’ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[39]
21	II. Ahmet Gazi	22 Haziran 1691	6 Şubat 1695		I. İbrahim ve Hatice Mû’azzez Sultan’ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[40]
22	II. Mustafa Gazi	6 Şubat 1695	22 Ağustos 1703		IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi’a Gül-Nûş Valide Sultan’ın oğlu; Karlofça Antlaşması ile Osmanlı ilk defa büyük ölçüde toprak kaybetti (1699).; Edirne Vakası olarak anılan yeniçeri ayaklanması sonucu 22 Ağustos 1703’te tahttan indirildi; 8 Ocak 1704'te İstanbul'da öldü.^[41]
23	III. Ahmed Lâle Devri Pâdişâhı - Gazi	22 Ağustos 1703	1 ya da 2 Ekim 1730		IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi’a Gül-Nûş Valide Sultân’ın oğlu; Lale Devri (1718-1730)’nde ıslâhatlar yaptı. Patrona Halil önderliğinde gerçekleştirilen yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi; 1 Temmuz 1736'da öldü.^[42]
24	I. Mahmud Gazi	2 Ekim 1730	13 Aralık 1754		II. Mustafa ve Saliha Sebkat-î Sultân’ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[43]
25	III. Osman Sofu	13 Aralık 1754	29 ya da 30 Ekim 1757		II. Mustafa ve Şeh-Süvar Valide Sultân’ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[44]
26	III. Mustafa İlk Yenilikçi, Gazi	30 Ekim 1757	21 Ocak 1774		III. Ahmed ve Emine Mihr-î-Şâh İkinci Kadın Efendi’nin oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.^[45]
27	I. Abdülhamid Islâhatçı, Gazi	21 Ocak 1774	6 ya da 7 Nisan 1789		III. Ahmed ve Râbi’a Şermi Kadın Efendi’nin oğlu; Ruslara karşı mücadele etti. Ölene kadar tahttan inmedi.^[46]
28	III. Selim Bestekâr, Nizâmî, Şehid	7 Nisan 1789	29 Mayıs 1807		III. Mustafa ve Mihr-î-Şâh Valide Sultân’ın oğlu; Çeşitli reformlar yaptı. Gerçekleştirdiği reformlarına karşı Kabakçı Mustafa önderliğinde tertiplenen yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi; 28 Temmuz 1808'de İstanbul’da Padişah IV. Mustafa’nın emriyle katledildi.^[47]
29	IV. Mustafa	29 Mayıs 1807	28 Temmuz 1808		I. Abdülhamid ve Ayşe Seniyeperver Valide Sultan’ın oğlu; Rusçuk A’yan’ı Alemdar Mustafa Paşa önderliğinde gerçekleştirilen ayaklanma neticesinde tahttan indirildi; 17 Kasım 1808'de İstanbul'da Padişah II. Mahmud’un emriyle idam edildi.^[48]
30	II. Mahmud İnkılâpçı, Gazi	28 Temmuz 1808	1 Temmuz 1839		I. Abdülhamid ve Nakş-î-Dil Haseki Valide Sultan’ın manevî oğlu; 1826'da Yeniçeri Ocağı'nı lağvetti. (Vaka-i Hayriye); Ölene kadar tahttan inmedi.^[49]
31	Abdülmecid Tanzimâtçı, Gazi	1 Temmuz 1839	25 Haziran 1861		II. Mahmud ve Bezm-î-Âlem Valide Sultan’ın oğlu; 3 Kasım 1839'da Osmanlı demokratikleşmesinin ilk adımı olan (Gülhane Hatt-ı Şerif-î) Tanzimât Fermânı’nı yayımladı; 18 Şubat 1856'da (Islâhat Hatt-ı Hümâyûn-u) Islâhat Fermânı’nı ilân etmek zorunda bırakıldı; Ölene kadar tahttan inmedi.^[50]
32	I. Abdülaziz Bahtsız, Şehid	25 Haziran 1861	30 Mayıs 1876		II. Mahmud ve Pertav-Nihâl (Pertevniyal) Valide Sultân’ın oğlu; İlk kez Avrupa'ya seyahat' amacıyla gitti. Bakanları tarafından tahttan indirildi; Beş gün sonra da (intihar etti ya da muhtemel bir suikâsta kurban gitti) ölü bulundu.^[51]
33	V. Murad Deli	30 Mayıs 1876	31 Ağustos 1876		Abdülmecid ve Şevk-Efzâ Valide Sultân’ın oğlu; Akıl hastalığı nedeniyle tahttan indirildi; 29 Ağustos 1904’te Çırağan Sarayı’nda öldü.^[52]
34	II. Abdülhamid Ulû Sultân Abd-ül Hamid Han - Gazi	31 Ağustos 1876	27 Nisan 1909		Abdülmecid ve Tîr-î-Müjgan Üçüncü Kadın Efendi’nin oğlu; ve daha sonra da Rahîme Piristû Valide Sultan'ın mânevî evlâdı; 23 Kasım 1876'da (Birinci) Meşrûtiyyet'i tesis ederek anayasa (Kanûn-î Esasî) çıkardı, daha sonra ise 13 Şubat 1878'ta askıya aldı; 3 Temmuz 1908'de (İkinci) Meşrûtiyyet’i yeniden ilân etti; 31 Mart Vakası (13 Nisan 1909) sonrasında tahttan indirildi; Vakarlı esaret hayatına başlamak üzere Selânik’e nakledildi; 1912'de Selânik’in Yunanistan’a kaybedilmesiyle 10 Şubat 1918 tarihindeki vefatına kadar Beylerbeyi Sarayı’na kapatıldı.^[53]
35	V. Mehmed Reşâd	27 Nisan 1909	3 Temmuz 1918		Abdülmecid ve Gül-Cemâl Dördüncü Kadın Efendi’nin oğlu; Osmanlı gücünü yitirdi, Balkanlar, Libya ve Ortadoğu kaybedildi. Ölene kadar Mehmed Talât, İsmail Enver ve Ahmed Cemal Paşaların etkisinde olarak tahtta kaldı.^[54]
36	VI. Mehmet Vahidettin	4 Temmuz 1918	1 Kasım 1922		Abdülmecid ve Gül-İstü (Gülistan) Münîre Dördüncü Kadın Efendi’nin oğlu; 1 Kasım 1922'de Saltanat lâğvedildi; 17 Kasım 1922’de İstanbul’dan ayrıldı; 16 Mayıs 1926’da Sanremo, İtalya'da sürgünde öldü.^[55]
Osmanlı Devleti’nin Dağılması^[e] (1922–1923)
—	Abdülmecid (Son Osmanlı Halifesi)	18 Kasım 1922	3 Mart 1924	— ^[c]	I. Abdülaziz ve Hayran-î-Dil Kadın Efendi’nin oğlu;^[56] TBMM tarafından halife seçildi; Hilafet’in kaldırılmasıyla sürgüne gönderildi;^[57] 23 Ağustos 1944’te Paris, Fransa'da sürgünde öldü.^[58]

OSMANLI

Soy ağacı[değiştir]